Tại sao rượu vang được làm từ gốc nho cổ thụ lại đặc biệt?

Điều gì khiến những loại vang làm từ gốc nho cổ thụ trở nên đặc biệt? Hãy cùng khám phá một số giả thuyết về những vườn nho lâu năm và lý do tại sao chúng lại hiếm như thế. 

Có lẽ bạn đã từng chú ý đến dòng chữ "old vines" được in trên các nhãn chai. Hoặc, có thể bạn đã nghe một số khách quen của các quầy rượu vang địa phương lớn tiếng tuyên bố về tình yêu của họ dành cho giống nho cổ Zinfandel. Bạn không thể để một sự lựa chọn tuyệt vời nào tuột khỏi vị giác của mình, hãy cùng tìm hiểu lý do tại sao những cây nho già cỗi này lại mang đến những loại vang chất lượng. 

Nhưng trước tiên, liệu điều này có thật không? 

Nho bao nhiêu tuổi mới có thể tạo ra rượu vang hảo hạng?

Nhiều vườn nho lâu đời sử dụng những cây nho được uốn tỉa thành dáng “ly vang” hay được cắt tỉa đầu. Nguồn ảnh: d4v

Điều thú vị là trong suốt vòng đời của một cây nho, có một số sự thay đổi được xác nhận là nguyên nhân tạo ra phẩm chất độc đáo của vườn nho cổ:

• Chúng cho ra trái có chất lượng

  Những cây nho già thường có xu hướng mất năng xuất theo thời gian. Nhiều người tin rằng điều này làm tăng hương vị đậm đà của nho cũng như tạo ra loại vang nồng nàn hơn. 

• Rễ của chúng ăn sâu vào đất

  Điều này nghe cũng có vẻ thú vị nhưng đồng nghĩa là cây nho lấy chất dinh dưỡng và nguồn nước của chúng từ sâu bên dưới bề mặt. Do đó, những cây nho lâu năm không chịu đựng ảnh hưởng của sự biến thiên về niên vụ và có xu hướng chịu hạn hán/lũ lụt tốt hơn. 

• Độ chín không phải là vấn đề

  Vấn đề thực sự với nho chín (đặc biệt là với rượu vang đỏ) là tannin. Tannin trong trái nho chưa chín có thể có vị chát hơn. Các nhà sản xuất lưu ý rằng những cây nho lâu năm hơn có xu hướng đạt được độ chín tự nhiên ổn định hơn. 

• Những cây nho có thể tự sinh trưởng và phát triển

  Những người chăm sóc các vườn nho lâu năm có xu hướng không cần phải làm quá nhiều những công việc vặt vãnh (miễn là vườn nho khỏe mạnh). Tuy nhiên, người ta phải rất cẩn thận để không làm hư hại cây nho!

Vấn đề với nho lâu năm (nếu có thể bạn gọi nó như vậy) là việc giảm năng suất. Năng suất kém tỉ lệ thuận với thu nhập của người trồng nho giảm đi. 

Hơn nữa, những vườn nho lâu năm không phải là những giống nho thịnh hành; bạn sẽ thấy chúng được trồng bằng các giống nho kỳ lạ như Petite Sirah, Trousseau, Zinfandel và Carignan. Điều này có nghĩa là nho không được trả giá cao.

Hơn 400 tuổi, cây nho "Stara Trta: được ghi vào sách Kỷ lục Guiness thế giới với danh nghĩa là cây nho cổ thụ nhất 

SỰ THẬT THÚ VỊ: Cây nho lâu năm nhất "Stara Trta" được trồng tại Maribor, Slovenia. Đây là một giống nho đỏ quý hiếm của người Slovenia có tên là Žametovka.

Rượu vang có màu đỏ của đá hồng ngọc sáng như sao, với vị chua chua, nốt hương mâm xôi cùng quả lý chua đỏ, và độ cồn thấp. Thật bất ngờ là ta vẫn có thể mua được rượu vang làm từ những trái nho của cây nho này!

Vườn nho Soucie, được trồng vào năm 1916 trên đất siêu mùn ở Lodi, bên dòng sông Mokelumme, khu vực trồng nho của Mỹ

Những nơi bạn có thể tìm thấy các vườn nho lâu năm 

May mắn thay, có một vài khu vực được biết đến với các loại rượu vang lâu năm. Đặc trưng của những nơi này là sự hẻo lánh khi mà người trồng nho không nhổ bỏ những vườn nho để thay thế chúng bằng những giống thịnh hành hơn. Dưới đây là một số khu vực đáng để tìm hiểu. 

Lodi, California (Mỹ)

Lodi rộng gấp đôi thung lũng Napa với khoảng 100.000 mẫu Anh (40.500 ha) trồng nho. Khu vực này là trung tâm sản xuất nho vào cuối những năm 1800. Bạn sẽ tìm thấy rất nhiều nho Zinfandel cùng với các giống nho độc đáo khác như Trousseau, Touriga Nacional và Tannat.

Languedoc, miền Nam nước Pháp

Trong suốt những năm 1970, Languedoc được biết đến với danh xưng "The Wine Lake" bởi năng suất vượt quá mức của nó với giống nho Carignan. Tình hình trở nên tồi tệ đến mức rượu vang được sản xuất ở khu vực này được chưng cất trực tiếp để chuyển hóa thành nhiên liệu. Chính phủ đã ban hành một chính sách nhổ bỏ quy mô lớn, trả tiền cho những người nông dân ngừng trồng nho và nhiều người đã đồng tình. May mắn thay, nhiều nông dân không nhổ bỏ cây nho vẫn tiếp tục tạo ra loại rượu vang hảo hạng Carignnan được nhiều người biết đến ngày nay.

Thung Lũng Barossa, Úc

Nam Úc đủ may mắn để cô lập hai giống nho Shiraz và Grenache khỏi ảnh hưởng của đại dịch phylloxera. Khu vực này có rất nhiều vườn nho từ thời cổ xưa! Trên thực tế, đây là khu vực duy nhất trên thế giới được chứng nhận Old Vine Charter (Hiến chương Nho cổ thụ) ở các hạng như  "Nho Già (35+ năm), "Nho Cổ thụ" (70+ năm), "Nho Đại cổ thụ" (100+ năm) và "Nho Lão tổ tông" (125+ năm).

Santorini, Hy Lạp 

Rượu vang đỏ không phải là dòng vang duy nhất hưởng lợi ích từ những vườn nho trưởng thành. Ở đảo Santorini, bạn sẽ tìm thấy giống nho quý hiếm Assyrtiko được trồng ở đất thấp và phát triển thành những thân cây hình vòng hoa kỳ lạ. Những loại nho tốt nhất thường được sử dụng cho một phiên bản rượu vang quý hiếm được gọi là "Nykteri", loại vang này không quá khác biệt so với rượu vang Burgundy trắng.

Nho Assyrtiko cuộn quanh nhau như một vòng hoa

Lời kết: Hãy khám phá và trân trọng cây nho cổ thụ